XUSTIFICACIÓN
O noso dosier é froito dun traballo organizado empregando
distintas fontes de información a través
de todo tipo de soportes.
1.Navegamos na rede em busca de estudos,
estatísticas, novas de xornais, vídeos... que nos puidesen dar unha idea da
evolución do consumo da xuventude como consecuencia da crise global. En xeral
as enquisas atopadas e os estudos realizados
polo instituto Nacional de Consumo son moi atrasados e dado o que
cambiou a situación neste último ano e
incluso nestes últimos meses, non puidemos consideralas sempre como mostras fiables.
2. Fixemos a nosa propia enquisa na contorna
do instituto para valorarmos a opinión dos nosos compañeiros. .
Achegamos as cuestións e os resultados da devandita enquisa.
3.Fixemos un seguimento da prensa
para recoller a máxima información sobre o tema nos distintos xornais
nacionais, autonómicos e locais.
4.Solicitamos artigos de opinión e textos argumentativos aos nosos compañeiros de 2º de BAC para que nos proporcionasen a súa visión sobre este tema no seu grupo de
idade.
5. Recollemos imaxes e vídeos ilustrativos dos distintos puntos de vista
que existen sobre o tema que nos ocupa
6. Realizamos entrevistas a xoves de distintos grupos de idade que viven en
diferentes lugares para coñecer a
realidade desde un punto de vista máis persoal e humano.
7. E como non podería ser doutro modo , observamos a realidade que nos
rodea a nós e ás nosas familias,
amigos.....
Está á a servir a crise global para que a xuventude tome conciencia dun consumo responsable?
A
NOSA RESPOSTA É SI
Antes
de comezar aclararmos que o concepto xuventude é un termo
relativamente novo que naceu directamente unido ao consumo e que vai variando a
banda de idades co paso do tempo. No
noso traballo consideramos dentro de
xuventude aos mozos comprendidos entre os 14 aos 29 anos, como aparece
na maioría dos estudos cos que traballamos. ( 1 )
Tamén concretar que
entendemos por consumo responsable a suma do consumo respectuoso co
mediambiente, racional e ético. ( 2)
Aclarados estes puntos, non nos
cabe dúbida de que o impacto da crise económica e financeira está
modificando os hábitos de consumo dos cidadáns, despois dun frenético período consumista, e
por suposto a xuventude non queda
á marxe desta tendencia, polo que tamén cambiou os seus hábitos e se fixo
máis reflexiva , incluso cambiou
o concepto do que se entende por consumo responsábel. Ata hai uns anos os mozos
relacionabamos o consumo
responsable e o desenvolvemento sostible só con
conceptos medioambientais. Hoxe en día relacionámolo tamén con aspectos económicos e sociais.
Deixar o fogar familiar , acabar os
estudos, atopar traballo, independizarse... dar os pasos que fan que unha
persoa pase da mocidade á madurez nunca foi fácil. Nos últimos anos, a crise
estoupou poñendónolo aínda máis difícil
á xente nova. Porque tamén nós os mozos
e mozas, a sufrimos en todas as súas
facetas: moitos están nas colas do paro,
nas listas de endebedados, entre os que traballan para pagarse unha carreira ou
estudar un máster, entre o millón de fogares con todos os membros en paro....
O impacto da crise foi tal que transformou os modelos de consumo,
ademais de reforzar valores de comportamento nos que ata entón non se
reflexionaba nin minimamente.
Isto é un feito probado non só
por estudos e informes, senón tamén polo contacto directo coas persoas que nos
rodean.
Deixando á marxe un sector da xuventude, e nós diriamos que
minoritario, que vive de costas á
realidade económica e social, e deixa
tamén fóra aspectos tan básicos como a solidariedade, o coidado do
mediambiente... A mairoía da mocidade está a cambiar coa realidade social que lle está tocando
vivir. Moitos mozos e mozas teñen que madurar a grande velocidade e en moitos
casos sufrir as duras consecuencias dunha crise que asolaga as súas
perspectivas de futuro.
Argumentaremos esta tese e
achegaremos datos estatísticos de diversos estudos e da nosa propia
sondaxe a través de enquisas, entrevistas e mesmo da observación da nosa
contorna.
Tentaremos
ser sintéticos e didácticos resumindo en dez puntos os moitos argumentos
polos que nós afirmamos tallantemente que a crise global si fixo evolucionar á mocidade cara a un consumo
máis responsable.
1. Hoxe en
día os xoves infórmanse á hora de consumir
O
consumidor novo entende perfectamente o
concepto calidade- prezo e dispón, máis
ca nunca, dunha información sobre o produto que vai consumir a través, non só
do etiquetado, senón tamén doutras
fontes de información ás que pode acceder con facilidade.
Neste sentido as TIC e as redes
sociais abren novas perspectivas para o
intercambio de información. É raro que un mozo de hoxe en día non faga un
estudo do que máis lle convén á hora de facerse cun produto. As súas compras
son máis reflexivas e menos compulsivas.
En calquera
tenda de informática, por exemplo, poden
constatarnos que é a xente máis nova a que estuda con máis minuciosidade a
compra dun ordenador ou calquera outra ferramenta informática. Analizamos as características, baixamos folletos en
internet, comparamos prezos....
2. O que
inicialmente foi austeridade obrigada converteuse logo en hábitos de consumo
moito máis reflexivos.
A crise non deixa outro camiño
a moitos mozos e mozas que potenciar a austeridade como unha actitude persoal e
contrarrestar a actitude impulsiva da que moitos participaban en tempos máis
favorables desde o punto de vista económico.
Os que teñen a sorte de poder independizarse dos pais teñen soldos pequenos e inseguridade laboral,
polo que reconducen moitas condutas
consumistas. Son unha xeración que en
moitos casos vive con máis estreiteces ca os seus pais e tivo que aprender como di o informe Educar e crecer. Espazos e
ducativos que O
diñeiro non é un caixeiro automático, senón que é unha bolsa na que canto máis
sacas menos quedan, por iso fixeron moitos cambios na súa vida cotiá:
·
Comparten o piso con compañeiros para poder facer fronte
aos elevados prezos da vivenda.
·
Cando
van ao supermercado fan eleccións máis racionais e saben máis o menos canto van
pagar.
·
Empregan o transporte público para desprazarse ao non
poder asumir o gasto de combustible e de
aparcamento, especialmente nas grandes cidades.
·
Recorren
as marcas brancas e ofertas.
·
Comen
en menos ocasións fóra de casa, volvendo ao costume de acudir ao traballo coa
friameira cos alimentos preparados en casa.
·
Os
mozos teñen tanto pudor como os adultos
para acudir ao provedor para devolver a
compra e manifestar a súa queixa ou incluso
facer unha reclamación ante o servizo de atención ao cidadán.
( 3)
( 4 )
3. Os mozos cambiaron a maneira de interpretar a mensaxe
publicitaria discriminando a información do engano.
Moitos adolescentes e mozos
mudamos tamén a nosa actitude crédula cara a publicidade
que invita a adquirir, a ter, a comprar e que
fixo caer a moitas familias no
consumismo. Cando o poder adquisitivo é
menor e o esforzo económico maior, os consumidores teñen que ser máis coidadosos e non deixarse seducir pola publicidade
enganosa. Ese modelo de vida ideal con mulleres e homes marabillosos que
anuncian produtos que se os usas te convertes nun deus da perfección…. Non é un
modelo crible para os mozos. Moitos entenden perfectamente que a marca está
intentando crear neles unha necesidade que non teñen.
Á maioría dos rapaces xa nos falaron nos
Centros educativos dos mecanismos que emprega
a publicidade, do machismo que agocha, da publicidade subliminal, do
engano aos máis pequenos…. Pois entender
a linguaxe da publicidade tamén é cuestión de aprendizaxe, como todo o demais.
A crise leva a moitos mozos a explorar a súa
creatividade para recortar gasto e
recorren con frecuencia aos sitios de venda en internet para aumentar os seus
ingresos, vendendo todo tipo de obxectos, roupa ou mobles que non usan. O
mercado de segunda man a través da rede é unha maneira de reutilizar e de sacar
proveito a materiais e aparellos diversos. A segunda man perdeu a carga
pexorativa que tiña noutras épocas e hoxe é unha practica habitual entre os
mozos. Pequenas iniciativas de intercambio e comunicación na rede deron lugar a
grandes empresas sempre da man de xente moi
nova.
Existen tamén
innumerables iniciativas de mozos emprendedores que levan adiante empresas orixinais e
novidosas.
5. Substituír consumo por formación comeza sendo unha necesidade, pero
cambia a perspectiva da xuventude cara a un consumo máis responsable e un maior
compromiso social.
A crise fixo tamén que moitos rapaces tomasen conciencia da súa escasa competencia
profesional , da súa falta de formación e dedicasen parte do seu tempo á formarse.. De todos é coñecido o
tremendo aumento de mozos e mozas nos
institutos para adultos ( EPA) tentando
sacar o título de ESO ou de Bacharelato; nas Escolas de Idiomas, ciclos
formativos etc.
Non cabe dúbida de que este contacto cos estudos,
cambia a súa forma de afrontar o seu futuro
e axúdaos a subir a súa
autoestima, e tamén a tomar conciencia dun consumo máis responsable e a dar
importancia ás cousas que realmente a teñen, renunciando a aparellos e gastos
que ata agora parecían irrenunciables.
6. A difícil situación da xente que os rodea achega a moitos xoves ao
voluntariado e a solidariedade.
Alguén
dubida de que hai un sector importante da xuventude que se
activa fronte as dificultades económicas ? Moitos mozos orientan
o seu traballo cara o voluntariado.
Hai moitas iniciativas solidarias relacionadas coa reutilización de bens:
tendas sen custos para adquirir roupa ou
complementos. Intercambio de calquera tipo de obxectos, intercambio de
traballo por traballo , Solidariedade reivindicativa apoiando aos que son
vítimas da inxustiza desta crise: desafiuzamentos, despidos inxustos...
En xeral
todos os xoves que participan nestas e noutras iniciativas similares, viven en
contacto coa realidade que os rodea,
detectan as necesidades e aprenden un
modo máis equitativo de entender as relacións sociais o que sen dúbida leva
aparellado un cambio na súa maneira de consumir.
Finalmente, gustaríame remarcar que a maioría dos voluntarios de Greenpeace son menores de 35 anos. Se temos en conta que esta é
unha organización na cal un dos seus obxectivos é o consumo responsable,
podemos sacar conclusións.
7. Son os máis novos os que responden ás iniciativas de traballo cooperativo e agricultura
ecolóxica.
Son maioritariamente familias novas as que
responden aos ofrecementos dos Concellos de terras sen custos ao a baixo
custo a cambio de participar en cooperativas con proxectos emprendedores de agricultura
ecolóxica, de trocos de produtos e servizos.
Familias que se mudan das cidades para emprender unha vida nova na que
pretenden educar aos seus fillos nun sistema de valores distinto, non consumista, respectuoso co mediambiente,
baseado no traballo cooperativo.
8. Os estudos máis recentes falan de
que coa crise está a producirse un decaemento do ocio de Centro comercial, paraíso artificial e negocio redondo.
Calquera pode constatar se achega a Area
Central en Santiago, Dolce Vita en Ferrol, etc. que existen numerosos locais
pechados por non ser rendibles e que moitos dos mozos adolescentes acoden con
moita menos regularidade.
Seguro que a maioría de nós experimentou este
Nadal como os centros comerciais
contaron con menos xente da esperada, tanto de público adulto como xuvenil.
Foi
necesario en toda España adiantar as de
rebaixas para salvar a campaña E isto
porque? Pois porque a maioría de nós, os xoves
dependentes e tamén os independentes
economicamente, aprazamos as nosas compras ata as rebaixas. Aquelas
condutas compulsivas de moitos mozos
para ir á moda estanse a modificar.
Por outra parte, son cada vez máis os rapaces que
responden a iniciativas dos concellos con ocio alternativo: obradoiros, música,
deporte, campamentos urbanos.... Iniciativas que malia funcionar están a
desaparecer, en moitos casos por mor da crise, que fai que se dediquen os fondos dos concellos a outras actividades. http://www.ferrol.es/documentos/ardora_1s_2011.pdf
9.
Tamén é unha nova tendencia entre a
mocidade entender os efectos positivos da compra local como un
primeiro paso cara un consumo más responsable, por asumir que as súas decisións
de compra si teñen un impacto sobre o
mundo no que vivimos e entender que é unha boa forma de
contribuír a que non se perda emprego ou mesmo se cre.
Comezan a
aflorar as tendas “100% made in Spain” nas grandes cidades e moitas delas están
empezando a contactar con veciños en busca de apoio. http://www.comprasmadeinspain.com/
10. O grupo de rapaces obsesionados
pola marquite son unha minoría e
tamén esta decaendo.
As estatísticas sempre poñen de relevo que a
xuventude esta obsesionada polas marcas: zapatillas Converse, botas Hunter,
Tableta de Apel... Pero botade unha ollada ao voso arredor , mirade nas vosas
aulas, centros de traballo…. Comprobaredes axiña que este perfil é minoritario.
É posible que haxa algúns grupos de clase media moi acomodada onde este sector
sexa maior. Pero a meirande parte dos rapaces das aulas dos institutos
galegos de cidades, vilas e zonas máis rurais teñen cero preocupación polas
marcas. ( Estudo
de creafutur ).
E a última reflexión, cal credes que a tenda que
aumentou máis as súas vendas de roupa e calzado, a pesar da crise? Pois en
España, sen discusión ZARA.
Podemos concluír
reafirmándonos na idea de que son
moitos os indicadores que si demostran
que a nosa xuventude non queda á marxe de ningunha das circunstancias que a
rodea.
A xuventude de hoxe
en día é cada vez máis consciente dos problemas económicos do mundo que e que
marcarán o seu futuro polo que cada vez
mostran maior interese en adquirir coñecementos sobre a situación
económica do seu contorno, pois é un tema clave que marcará a súa vida. Estamos
persuadidos de que nestes momentos son
moitos os indicadores que nos mostran
que si camiñan cara un consumo máis responsable nos tres aspectos que
engloba: ecolóxico, racional e ético
Porque para nós, a mocidade, o consumo tamén está
relacionado con unhas perspectivas estables. Se nos detemos para concluír nas
estatísticas da EPA sobre paro xuvenil en España, o máis alto de Europa, xa por
enriba do 55%, case non ten cabida a pregunta sobre consumo responsable, porque
moitos mozos e mozas non poden realizar ningún consumo.
Que
perspectivas nos deixou a poboación hoxe madura e adulta, aos que se presupón un consumo máis
responsable ca o noso?
-.-.-.-.-.-.-
Está
á a servir a crise global para que a xuventude tome conciencia dun consumo
responsable?
A NOSA RESPOSTA É NON
Antes
de comezar aclararmos que o concepto xuventude é un termo
relativamente novo que naceu directamente unido ao consumo e que vai variando a
banda de idades co paso do tempo. No
noso traballo consideramos dentro de
xuventude aos mozos comprendidos entre os 14 aos 29 anos, como aparece
na maioría dos estudos cos que traballamos. ( 1 ) Tamén concretar que entendemos por consumo responsable a suma
do consumo respectuoso co mediambiente, racional e ético. ( 2)
Aclarados
estes puntos, nós defendemos que a crise
económica global non está facendo que
xuventude, en ningún dos tramos de idade explicados, tome conciencia dun consumo
responsable, máis ben nalgúns casos se ve obrigada a reducir gastos por
necesidade.
Os
gastos da xuventude de hoxe en día, a pesar de seren totalmente prescindibles,
son para eles absolutamente irrenunciables. Son moitos os que dan máis importancia ao ocio, ás compras, á estética,
aos aparellos electrónicos que a outras
actividades; teñen escasa capacidade de distinguir entre necesidades reais e
impostas e moi raramente se preguntan polas condicións sociais e ecolóxicas nas que
foi elaborado un produto ou servizo.
Neste sentido estamos de acordo co escritor francés Émile Zola cando
afirmaba “a xuventude é inmoderada nos
seus desexos”. A idea de que maioría da
mocidade limite os seus gastos e acomode o seu consumo á situación económica
actual resulta moi difícil.
Aínda que pareza incrible, son moitos os indicadores que nos permiten
concluír que hai moi pouca
concienciación entre os mozos acostumados
a poder permitirse conseguir
aquilo que desexan.
Argumentaremos esta tese e achegarenos
datos estatísticos de diversos estudos e da observación da nosa
contorna.
Trataremos de ser
sintéticos resumindo en dez puntos os
moitos argumentos polos que nós
afirmamos tallantemente que a crise global non fixo evolucionar á mocidade cara
a un consumo máis responsable.
1. Para moitos mozos o seu patrón de ocio é ir de compras:
van ao centro comercial e pasan a tarde de escaparates, compras.... Rapaces
que xamais viviron pensando no aforro. Se queren algo o teñen xa
e segundo van facéndose maiores
tenden a consumir tirando do crédito.
Pois como di o estudo: España consumismo a
calquera prezo : ( 3 )
Agora xa non se constrúen
catedrais. Constrúense centros
comerciais, a meca dos consumidores. En España hai
arredor de 500 centros comerciais que
reciben máis de 1000 millóns de
compradores. "Estes lugares son a nova forma de facer cidade, son os
substitutos das antigas prazas públicas", asegura Javier García Renero,
presidente de la Asociación Española de Centros Comerciais. "Son lugares
onde no hai problemas de aparcamento, onde a temperatura é ideal e todo e
alegre e brillante". Un paraíso
artificial e un negocio redondo que engancha aos nosos mozos.
2. Tamén nos últimos
anos foron medrando entre os rapaces
necesidades impostas en grande medida polas multinacionais,
a publicidade, o marquetin e os medios de comunicación , alicerces da SOCIEDADE
DE CONSUMO. Moitos mozos convértense en meros espectadores dos medios de comunicación, manipulados polo comercio e as grandes
empresas. Deixan de consumir o que precisan e pasan a necesitar o que consomen.
Antes a cadea de consumo era: NECESIDADE > PRODUCIÓN > CONSUMO
Agora PRODUCIÓN >
CREACIÓN DE NECESIDADE >
CONSUMO
A influencia destes medios é tan poderosa e ás
veces tan perigosa que incluso se subtitúe
o concepto de saúde corporal polo
que socialmente é aceptado como fermoso. Este tipo de consumo leva a moitos
rapaces a padecer enfermidades como a
anorexia, bulimia, vigorexia....
Esta ditadura da información manipulada
instaura no individuo unha realidade
ilusoria que favorece o reducionismo do ser humano limitándoo a uns roles
carentes de valores tales como o respecto, a solidariedade ou integridade social.
3. Unido directamente á necesidade de consumir dos mozos está todo o relacionado
coa a aparencia externa ( roupa,
calzado, peiteado, vernices de uñas, etc.). Todo unido á ir á moda á
seguir as tendencias. Un engano pois os
empresarios e publicistas saben que a
moda é unha carreira de obstáculos preparada para que as persoas
non consigan realmente ter unha imaxe
positiva de si mesmos.segundo o estudo de CREAFUTUR un adolescente
destina principalmente o seu gasto a consumir roupa e tecnoloxía mediante as
que reafirma a súa propia identidade e iso, segundo a súa proxección seguirá
así ata o 2020.
Non semella que a crise estea convertendo
aos nosos mozos en persoas comedidas tampouco neste terreo. É certo que algúns
comerciantes se queixan de que venden menos do que vendían, e tamén é certo que
hai mozos que restrinxen o gasto, pero limitar
a desmesura ou o exceso, non sempre é un exercicio de responsabilidade no
consumo. Esta redución adoita darse máis pola necesidade, real e dura, que
obriga a apertarse o cinto, que por iniciativa propia e/ou como froito dunha
reflexión. Se hai cartos, gástanse!. E se non os hai ( que remedio queda!)
non se consome, mais gañas non lles faltan. En definitiva, é a necesidade a que
leva a un consumo menor; non nos enganemos: menor consumo non implica consumo
máis responsable.
4. Estreitamente ligadas á moda e á publicidade están as marcas, malia a crise a sociedade capitalista segue impoñendo en moitos do xoves a ditadura das marcas
impulsadas por unha publicidade que utiliza técnicas de condicionamento psicolóxico cada vez más
depuradas e perfeccionadas.
Todo o
mundo di que non ten “marquite”, pero as marcas están aí, cada vez gañando
máis cartos sobre todo a costa dos mozos ... No fondo a marca é un sinal de distinción, significa levar un artículo recoñecido por todos. E os xoves, a unha
idade concreta, o que buscan es
lexitimidade no seu grupo.( 4 )
5. Outro
foco arredor do que xira o consumo xuvenil son os aparellos tecnolóxicos: consolas, móbiles, ordenadores, tablets, móbiles.... Acaso a crise fixo que a mocidade consumise
menos en teléfono móbil? A cantos rapaces coñecedes que renunciasen aos seus teléfonos móbiles? A resposta semella
obvia. Quizais se preocupen por conseguir mellores tarifas, pero isto sempre
foi así, e non nos enganemos! Non implica, por suposto un consumo responsable.
Ademais este interese polo prezo das tarifas
non se corresponde co desinterese que mostran na adquisición dun móbil
de baixo prezo. Daquela búscase o último modelo, que adoita ter maiores
prestacións, acompañadas case sempre de maiores custos .
Velaí van
algúns datos que demostran a nosa tese: ( 5 )
O 80% dos xoves elixirían gastar os seus
últimos 10 euros en recargar o móbil
antes ca en comida. O 60% don xoves dorme co teléfono móbil.
6. Outro hábito que se mantén e
mesmo medra é o das celebracións, saídas
e unido a elas o consumo de alcohol e
drogas ( case todo se celebra) de
multitude de eventos, tradicionais ou de máis recente incorporación: festas de
vacacións, festas de Halloween, de despedida do curso, de aniversario, as
sonadas festas universitarias, os botellóns.... por non mencionar outras ás que acoden os
mozos con entusiasmo, aínda que ás veces teñan que pagar entradas a prezos incribles, amais de
soportar, nalgunha ocasión o pago do desprazamento ou/e do vestiario para a ocasión. E necesario e racional este
gasto? Adoptan os mozos a postura de consumidores responsables ou son os cartos
os que marcan a limitación do consumo tamén neste capítulo?
O consumo de alcohol e substancias tampouco
é alleo a un sector demasiado numeroso de rapaces, consumo que moitas veces vai unido a unha necesidade de
ser recoñecido no grupo, de desinhibición ou de fuxida e que acaba en adiccións
ou hábitos perigosos para a saúde física e mental dos mozos. Os datos indican que a crise
provocou unha caída del 11%
das saídas nocturnas mentres que o
consumo de drogas para "evadirse dos
problemas" aumentou nun 63%
Un estudo psicosocial sobre hábitos de consumo de drogas
en contornas de leceres realizado polo CIS expón tamén un empobrecimento en
xeral do lecer que se fai cada vez máis caro. A subida de prezos das actividades lúdicas causou un incremento do
fenómeno do botellón que pasa do 31,7% en 2009 ao 37,8% en 2011. Neste
contexto prodúcense os primeiros consumos de alcohol dos mozos. Ademais, a
crise tamén provocou unha crecente adulteración e manipulación das sustancias
sen as elementais.
7. Tampouco parece que a crise estea levando aos mozos a un consumo máis saudable en canto á alimentación. Os establecementos de comidas rápidas: hamburgueserías, pizzerías, etc, esténdense como a pólvora e os seus principias clientes son os adolescentes e mozos que acoden de forma habitual. A este tipo de comidas en expansión hai que engadir o exceso de azucres a base da bolaría, lambetadas, consumo excesivo de refrescos azucrados, etc. que se relacionan directamente coa obesidade, diabete xuvenil, etc. Tampouco hai que esquecer a obsesión de moitos rapaces e rapazas por consumir produtos light , baixos en calorías, adelgazantes ou estimulantes, deixándose levar por campañas agresivas de publicidade que prometen metas imposibles.
8. Non podemos esquecer tampouco a un grande número de mozos de máis de vinte
anos que viven instalados nunha especie de
adolescencia eterna. As dificultades
que lles puxo a vida para emanciparse provocaron que prolonguen a adolescencia
no tempo; é o chamado Síndrome de Peter
Pan, como o bautizou o psicólogo Dan
Kiley. Son eles mesmos os que se presentan como consumistas, egoístas,
preocupados só polo presente e con pouco sentido do deber e do sacrificio. Son como nenos
grandes que teñen medo ao compromiso e
en moitos casos son esixentes cos pais dos que dependen economicamente.
Moitos destes mozos que se viron obrigados á volver a
casa dos pais por mor da crise teñen escasa comunicación coa familia e pasan horas no seu cuarto rodeados do seu mundo tecnolóxico,
gastando moitas horas do seu tempo en partidas on line coas consolas ou
simplemente comunicándose a través das numerosas redes sociais.
9.
A pesar da crise a mocidade non se concienciou para desenvolver un consumo
ético, isto é procurar
informarse a cerca das condicións sociais nas que o produto foi elaborado
e como chegou a nós. De feito coa crise
aumentou moito o consumo de produtos que se piden a China por internet sen garantías do proceso de fabricación e
incluso sabendo que son imitacións. Son moitos os mozos que nunca oíron falar
do comercio xusto, solidario ou ecolóxico e son incapaces de citar nin unha soa
iniciativa deste tipo. Constátase no estudo que realizou a Instituto de Consumo
Vasco sobre xuventude e consumoe CREAFUTUR. (páx. 20)
10. Recentemente tamén está aumentando entre os mozos unha
nova forma de consumo perigoso para a
saúde. A necesidade de someterse a tratamentos estéticos convértese nunha obsesión por conseguir aproximarse aos canons de beleza impostos
pola publicidade e a ditadura dos
talles. Os expertos
alertan do auxe destas intervencións entre o adolescentes. A esas idades poden
provocar problemas no seu desenvolvemento.
( 6 )
11.
A mocidade actual apenas coñece a cultura de compartir. Vivimos maioritariamente en fogares con poucos irmáns e
somos cada vez máis individualistas. (CREAFUTUR, 21)
Despois de todo o exposto concluímos
reafirmándonos en que a crise non está levando á xuventude a un consumo máis
responsable, máis ben ao contrario: condúceos á frustración de non poder ter o
que antes posuían. Moitos mozos
e mozas limitan os seus gastos porque non lles queda máis remedio, pero seguen
enganchados ao desexo de posuír as
cousas cotiás, as que hai ao seu arredor e que se consideran socialmente
desexables. Estamos en mans dos empresarios e os publicistas que xogan connosco
con artimañas e técnicas que poden chegar a facer que un produto sexa rendible
incluso antes de existir. (
7 ) ( 8)
Está claro que a necesidade de carecer, de apertarse o
cinto, á que se ve abocada á xuventude non vai acompañada doutra serie de
aprendizaxes e comportamentos que serían necesarios para chegar a un consumo máis responsable e reflexivo. O camiño cara a un consumo responsable é moito máis longo e non se
consigue sen unha reeducación que incida en reafirmar a capacidade crítica
que axude a descubrir as mensaxes solapadas, as pretensións dos demais, etc., a
información sobre técnicas e manexos empregados polo marketing e a publicidade,
a automotivación para facer as cousas polo seu ben e polo dos
demais e non necesariamente para recibir unha compensación, a autoestima e confianza en si mesmo
para non ten que buscar a aceptación desmedida do grupo e sintan que para integrarse ha facer todo o
que fagan os demais e como o fagan os demais e O sacrificio de pospoñer a satisfacción inmediata dos desexos que
só se aprende se se experimenta.
